Innovatie als middel voor transitie in de landbouw

Nederland is een echt landbouwland. We zijn de op één na grootste exporteur van landbouwproducten. We kennen echter allemaal ook de beelden van protesterende boeren van de laatste tijd. De directe oorzaak hiervan is het nieuwe stikstofbeleid van minister Schouten. Het terugbrengen van de stikstofuitstoot is niet de enige uitdaging waar Nederland voor staat. Bodemuitputting, verslechtering van de biodiversiteit en voedselverspilling zijn een paar voorbeelden van uitdagingen in de landbouwsector.

Om deze problemen op te lossen heeft de Nederlandse overheid ambitieuze doelen gesteld: In 2030 moet Nederland internationaal koploper zijn op het gebied van duurzame kringlooplandbouw. Een ander doel is om in 2030 de helft minder voedsel te verspillen. Europa heeft als doel gesteld dat in 2030 25% van al het voedsel duurzaam geproduceerd moet worden. Dit alles in het licht van de klimaatdoelen. De vraag is: zijn deze doelen haalbaar? En wat moet er gebeuren om ze te behalen?

Transitie vergt verandering bij zowel boer als consument

Met Tim Kreukniet, Co-Foundervan Trabotyx, een start-up die een autonome onkruid wied robot ontwikkelt, bespreek ik dit onderwerp. Zijn visie is duidelijk: “De doelen zijn zeker haalbaar, maar we zullen moeten kijken naar een andere manier van landbouw bedrijven en landbouw waarderen. In de hele voedselketen wordt veel waarde gecreëerd door de boeren, terwijl ze er maar weinig voor terug krijgen”. Met een kleine winstmarge is het op dit moment niet haalbaar om over te stappen naar een duurzamere manier van landbouw bedrijven. “Biologische boeren mogen o.a. geen pesticiden gebruiken, maar moeten in plaats daarvan met de hand onkruid wieden dat dicht op de plant zit. Personeel dat hiervoor moet worden ingehuurd is relatief duur en moeilijk te vinden. Robotisering is de logische stap om de transitie naar duurzame landbouw mogelijk te maken.”

Tim benadrukt daarnaast dat verandering niet alleen van de boeren moet komen. “Consumenten zien voedsel als een commodity: we waarderen kwaliteit van voedsel niet. Als we voedsel gaan zien als iets wat waarde heeft, waar je gezond en gelukkig van wordt, zijn we bereid er meer voor te betalen”. Hoewel we een steeds grotere groep consumenten zien die biologisch geproduceerd voedsel koopt, is dit nog een druppel op de gloeiende plaat. “Door robotisering kan ook de verkoopprijs van duurzaam geproduceerd voedsel omlaag, waardoor het voor meer mensen betaalbaar wordt.”

AgriTech: booming business

AgriTech is dus het antwoord op de uitdagingen waar we voor staan. “Innovatie is geen doel, maar een middel, en ontwikkelt zich nu dusdanig snel dat er hele grote stappen gemaakt kunnen worden.” In de Nederlandse AgriTech markt wordt nu al €715 mln omgezet, maar dit zal naar verwachting groeien naar €2,5 mld in 2030 [1]. Wereldwijd zijn Venture Capital investeringen in AgriTech startups de afgelopen jaren hard gestegen: van $1.1 mld in 2015 naar $4 mld in 2019 [2]. Één van de trends in AgriTech is precisielandbouw, waar met behulp van o.a. sensortechnologie en GPS de precieze hoeveelheid benodigde hulpstoffen, zoals mest, wordt gemeten en toegediend. Iets controversiëler maar niet minder innovatief zijn nieuwe veredelingstechnieken, gebaseerd op DNA-kennis. Hiermee kunnen nieuwe planten rassen worden ontwikkeld die bijvoorbeeld meer ziekteresistent zijn.

Zoals genoemd zal ook robotisering een steeds grotere rol gaan spelen in de nabije toekomst. “Tien jaar geleden werd over zelfrijdende robots die zelfstandig taken uit kunnen voeren alleen nog conceptueel nagedacht. Nu zijn er meerdere partijen, waaronder Trabotyx, die dit aan het ontwikkelen zijn. De enorm snelle vooruitgang op het gebied van Machine Learning en proces capaciteit van computers stelt ons in staat dit voor elkaar te krijgen.” Daarnaast legt Tim uit dat boerenland de ideale omgeving is om snel stappen te maken in de adoptie van autonome apparaten. “Een klein foutje van een landbouw robot heeft veel minder gevolgen dan bijvoorbeeld het geval is bij zelfrijdende auto’s.” Tim verwacht daarom dat er over vijf jaar ruim tien verschillende autonome landbouw robots op de markt zullen zijn in Europa.

Gebruiksgemak

Qua techniek zijn er weinig belemmeringen voor robotisering. De bereidheid bij boeren om nieuwe technieken in te zetten is nog wel een punt waar rekening mee gehouden moet worden. Voor de ontwikkeling van Trabotyx’ robot heeft Tim samen met zijn partner daarom gesprekken gevoerd met boeren om te horen wat hiervoor nodig is. “Boeren zijn, net als vele ondernemers, over het algemeen terughoudend om hun manier van werken drastisch te veranderen. De nieuwe techniek zal daarom naadloos in hun bedrijfsproces moeten passen. Daarnaast is het net zo belangrijk dat boeren er geen omkijken naar hebben”. De verwachting is dat kleine robots in het begin meer met technische mankementen te maken zullen hebben dan grote traditionele landbouwmachines. “Het bieden van een service model, waarbij de boer als ‘premium customer’ ontzorgd wordt, is daarom noodzakelijk.”

Trabotyx is in april 2020 opgericht door Tim Kreukniet (CEO) en Mohamed Boussama (CTO). Ze ontwikkelen een autonome robot, die met behulp van Machine Learning en cloud computing, automatisch onkruid kan wieden. Trabotyx’ missie is om biologische landbouw een winstgevende business te maken voor boeren met voedsel dat betaalbaar is voor een zo groot mogelijk deel van de bevolking.

[1]https://insights.abnamro.nl/2020/08/strijd-om-agrarische-robots-barst-los/
[2]https://news.crunchbase.com/news/agtech-sector-blooms-as-more-dollars-and-startups-rush-in/

Auteur: Titia Meijburg

Laatste nieuws