Ervaringen van Nederland met Eurostars

Vanuit Europa zijn er verschillende instrumenten om internationale samenwerkingsverbanden op te zetten. Een van deze regelingen is sinds 2013, Eurostars. Nu 7 jaar later is het tijd voor een evaluatie.

Wat is de Eurostars regeling?

Het Eurostars-Programma (EUROSTARS) heeft als doel Europees ondernemerschap te stimuleren door de ondersteuning van internationale onderzoeks- en ontwikkelingsprojecten (O&O) die worden geleid door MKB-bedrijven. Daarmee helpt EUROSTARS midden- en kleine bedrijven om marktgerichte technologische ontwikkelingen uit te voeren. Het doel is de time-to-market van deze nieuwe technologieën te verkorten en de technische risico’s te verkleinen. Een Eurostars-project is een internationaal O&O-project als het wordt geleid door een MKB-bedrijf dat minimaal 10% van zijn jaaromzet of FTE investeert in O&O.

Ervaring met Eurostars

Wij staan achter het vooropgestelde doel van regeling. Het is immers een buitengewone kans om met financiële ondersteuning internationale samenwerking te bewerkstelligen. Maar – in de praktijk blijkt het vaak toch lastig een aanvraag voor deze regeling rond te krijgen. Netwerken van MKB bedrijven zijn meestal nationaal en niet internationaal georiënteerd. Het vereist van MKB’ers daarom een grote inspanning om passende Europese projectpartners te vinden. Naast een inspanning op het vinden van synergie m.b.t. partners, is het ook lastig om door de gelaagdheid van de aanvraag heen te komen. Aanvragen worden ingediend bij het Eurostars Secretariaat. Met het behalen van goedkeuring ontvangt de MKB’er een Europees certificaat om vervolgens bij het eigen, nationale loket nogmaals in te dienen. Kortom het vergt nogal een bureaucratische inspanning om de aanvraag goed gekeurd te krijgen en de subsidie daadwerkelijk te ontvangen.

Kamerbrief over Eurostars

De resultaten van het evaluatieonderzoek van de Nederlandse deelname aan Eurostars zijn onlangs naar de Tweede Kamer gestuurd. Als eerste komt er uit de kamerbrief naar voren, dat het gros van de aanvragers ook gebruik maakt van de WBSO-regeling. Ook blijken deelnemers aan Eurostars vooral tot de topsectoren Hightech systemen en materialen en Life sciences & health te behoren. Vanuit het WBSO perspectief is dit goed te verklaren. Deze twee topsectoren maken het meest gebruik van de WBSO-regeling.
Uit de evaluatie is ook naar voren gekomen, dat de Eurostars regeling groei van werkgelegenheid bevorderd. De groei bedroeg bij 1 op de 3 Eurostars bedrijven veertien werknemers. Verder kreeg 1 op de 3 Nederlandse bedrijven ook nog additionele subsidie vanuit het Eureka programma.

Opvallend is ook, dat bedrijven vaak meerdere aanvragen binnen hetzelfde programma doen. Dat bedrijven in verschillende jaren vaker gebruik maken van dezelfde regeling kan aantonen dat deze bedrijven tevreden zijn over het eerdere gebruik en/of het unieke karakter van de regeling in het gehele instrumentarium.

Al met al heeft de regeling veel initiatieven van de grond gekregen. Verder gaf de evaluatie ook aan dat de deelnemers tevreden waren over de opzet. Hierbij moeten wij dus wel de kanttekening zetten, dat vooral ondernemingen die al ervaring hebben met het aanvragen van subsidies de weg naar het Eurostars-loket weten te vinden.

Eurostars naar de toekomst toe

De positieve uitkomsten van de evaluatie geven volgens Staatssecretaris Keijzer onderbouwing om de Nederlandse inzet op het Eurostars instrument te continueren. Het nieuwe Europese kaderprogramma voor onderzoek en innovatie Horizon Europe (2021-2027), waar Eurostars onder valt, is op dit moment nog in ontwikkeling. Het kabinet verwacht eind 2020 meer duidelijkheid te hebben over de definitieve vorm. Wel is al bekend, dat er enkele belangrijke verbeteringen zullen zijn ten opzichte van Eurostars-2 (2014-2020). Namelijk een kortere doorlooptijd voor bedrijven voor de subsidieaanvragen, een betere aansluiting op Europese MKB-programma’s en lagere administratieve lasten.

Wij willen de overheid echter ook het advies meegeven om de drempel voor het aanvraagproces te verlagen. Bijvoorbeeld door het tweetraps proces van eerst aanvragen  bij het Eurostars secretariaat en vervolgens bij de eigen nationale overheid te vereenvoudigen. Hiermee zou de regeling beter toegankelijk worden voor bedrijven die (nog) geen ervaring hebben met het aanvragen van subsidies.

Laatste nieuws